کاربرد یونولیت سقفی
یونولیت سقفی که با نام‌های پلی استایرن یا EPS نیز شناخته می‌شود یکی از مواد پلیمری پرکاربرد در صنعت ساختمان است که در زمینه‌های مختلف از جمله عایق‌کاری، سبک‌سازی و افزایش کارایی حرارتی ساختمان‌ها استفاده می‌شود. این محصول از دسته محصولات پلاستوفوم ساختمانی می باشد.
این ماده به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد، در پروژه‌های ساختمانی و به خصوص در ساخت سقف‌های ساختمان‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند. به سبب همین ویژگی ها پلاستوفوم بسته بندی نیز یکی دیگر از محصولات پرطرفدار یونولیت است.
در این مطلب به بررسی کاربرد یونولیت سقفی و مزایا و معایب این محصول می پردازیم.
کاربرد یونولیت سقفی در ساختمان سازی
یونولیت سقفی با توجه به ویژگی‌های خاص خود از جمله عایق حرارتی و صوتی، سبک بودن، مقاومت در برابر رطوبت و قارچ، سهولت نصب و اجرای سریع، و قیمت مناسب، یک انتخاب عالی برای استفاده در صنعت ساختمان به شمار می‌رود.
این ماده به طور مؤثر می‌تواند در بهبود کیفیت ساختمان‌ها و کاهش هزینه‌های انرژی و ساخت کمک کند. به همین دلیل، استفاده از یونولیت سقفی در پروژه‌های مختلف ساختمانی روز به روز در حال گسترش است.
۱. عایق حرارتی و صوتی
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یونولیت سقفی، خاصیت عایق حرارتی آن است. این ماده به دلیل ساختار سلولی خود، قادر است که حرارت را از خود عبور ندهد و در نتیجه دمای داخل ساختمان را در تابستان خنک و در زمستان گرم نگه دارد. این ویژگی باعث کاهش هزینه‌های انرژی در ساختمان می‌شود و در نتیجه از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است.
علاوه بر عایق حرارتی، یونولیت سقفی به عنوان عایق صوتی نیز عمل می‌کند. به این معنا که می‌تواند از انتقال صدا میان طبقات جلوگیری کرده و محیطی آرام‌تر در ساختمان ایجاد کند. این ویژگی به خصوص در آپارتمان‌ها و ساختمان‌هایی با چندین طبقه بسیار مهم است.
۲. سبک‌سازی ساختار ساختمان
فوم سقفی به دلیل وزن بسیار سبک خود، به طور چشمگیری وزن کلی ساختمان را کاهش می‌دهد. این ویژگی می‌تواند در کاهش بارهای وارد شده به سازه و کاهش هزینه‌های ساخت و ساز مؤثر باشد. استفاده از یونولیت به عنوان عایق سقفی در ساختمان‌های با طبقات زیاد، باعث می‌شود که فشار کمتری به اسکلت سازه وارد شود.
این ماده به ویژه در سقف‌های کامپوزیتی و سقف‌های تیرچه بلوک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع سقف‌ها، یونولیت جایگزین بخش‌هایی از بتن می‌شود و به طور عمده در جهت سبک‌سازی سقف و کاهش مصرف بتن به کار می‌رود.
۳. مقاوم در برابر رطوبت و قارچ‌ها
یونولیت سقفی نسبت به رطوبت مقاوم است و به همین دلیل می‌توان از آن در مکان‌هایی که احتمال رطوبت بالا وجود دارد (مانند سقف‌های زیرشیروانی و ساختمان‌های در مناطق مرطوب) استفاده کرد. علاوه بر این، یونولیت به دلیل ویژگی‌های خاص خود در برابر رشد قارچ‌ها و کپک‌ها مقاوم است، که این موضوع باعث طول عمر بیشتر این ماده و افزایش بهداشت محیط داخلی ساختمان می‌شود.
۴. سهولت نصب و اجرای سریع
یونولیت سقفی به دلیل وزن سبک و شکل‌دهی آسان، نصب و اجرای آن بسیار سریع و ساده است. این ویژگی به ویژه در پروژه‌های ساختمانی بزرگ و با محدودیت زمانی اهمیت زیادی دارد. همچنین، یونولیت‌ها به راحتی می‌توانند در اشکال و اندازه‌های مختلف برش داده شوند و به راحتی در مکان‌های مختلف سقف‌ها نصب شوند.
۵. مقاوم در برابر زلزله
از آنجا که پلاستوفوم سقفی ماده‌ای سبک است، استفاده از آن در سقف‌های ساختمان می‌تواند به کاهش بارهای مرده ساختمان کمک کرده و در نتیجه ساختار ساختمان را مقاوم‌تر در برابر زلزله کند. در هنگام وقوع زلزله، ساختمان‌های سبک‌تر با یونولیت سقفی احتمال تخریب کمتری دارند، زیرا فشار کمتری به سازه وارد می‌شود.
۶. هزینه مناسب و اقتصادی
یونولیت سقفی از مواد اولیه نسبتاً ارزان تولید می‌شود و به همین دلیل در مقایسه با دیگر انواع عایق‌های ساختمانی، یک گزینه اقتصادی است. این ماده علاوه بر هزینه پایین تولید، هزینه‌های حمل و نقل و نصب کمتری هم دارد و در نتیجه برای پروژه‌های ساختمانی بزرگ و کوچک به عنوان یک انتخاب مقرون به صرفه شناخته می‌شود.
۷. استفاده در سیستم‌های ساختمانی پیش‌ساخته
یونولیت سقفی به دلیل خصوصیات فیزیکی خود می‌تواند در سیستم‌های ساختمانی پیش‌ساخته نیز استفاده شود. این ماده در ساخت بلوک‌های پیش‌ساخته سقفی و دیواری کاربرد دارد و این بلوک‌ها به راحتی قابل حمل و نصب هستند. استفاده از این بلوک‌ها در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و صنعتی به کاهش زمان ساخت و افزایش سرعت پروژه کمک می‌کند.
فرآیند تولید یونولیت سقفی
تولید یونولیت سقفی در چندین مرحله اصلی انجام می‌شود که شامل آماده‌سازی مواد اولیه، فرآیند انبساط، شکل‌دهی، برش و بسته‌بندی است.
۱٫ آماده‌سازی مواد اولیه
ماده اصلی تشکیل‌دهنده یونولیت سقفی پلی استایرن است که به صورت گرانول در بازار موجود است. این گرانول‌ها باید به همراه افزودنی‌های خاصی همچون عامل blowing گازهایی مانند (pentane)برای انبساط، آماده شوند.
۲٫ فرآیند انبساط
گرانول‌های پلی استایرن در یک دستگاه مخصوص به نام دستگاه انبساط قرار می‌گیرند. در این دستگاه، گاز به گرانول‌ها اضافه شده و باعث انبساط آنها می‌شود. این انبساط باعث می‌شود که حجم گرانول‌ها افزایش یابد و به ساختار حباب‌دار یا سلولی برسند.
۳٫شکل‌دهی به یونولیت
پس از انبساط، گرانول‌های پلی استایرن منبسط‌شده در قالب‌های خاصی قرار می‌گیرند که به شکل‌های مختلف مانند پانل‌ها، بلوک‌ها یا ورق‌های یونولیت درمی‌آیند. این قالب‌ها تحت حرارت و فشار قرار می‌گیرند تا مواد به شکل مطلوب خود برسند.
۴٫ برش
پس از این که یونولیت به شکل‌های دلخواه قالب‌گیری شد، باید به اندازه‌ها و ابعاد دقیق مورد نیاز برای نصب در سقف‌ها برش داده شود. برش معمولاً با دستگاه‌های برش گرم انجام می‌شود تا دقت بالایی در اندازه‌ها ایجاد شود.
۵٫ بسته‌بندی
پس از برش، یونولیت‌های تولیدشده بسته‌بندی می‌شوند و آماده ارسال به بازار و استفاده در پروژه‌های ساختمانی می‌شوند.
مزایای استفاده از یونولیت سقفی
- عایق حرارتی عالی:
یونولیت سقفی یکی از بهترین مواد برای عایق‌بندی حرارتی است. ساختار سلولی این ماده باعث می‌شود که انتقال حرارت از آن به شدت محدود گردد. به همین دلیل، ساختمان‌هایی که از یونولیت سقفی استفاده می‌کنند، در تابستان خنک و در زمستان گرم می‌مانند، که این ویژگی منجر به کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های گرمایش و سرمایش می‌شود. - سبک بودن:
یکی از ویژگی‌های بارز یونولیت سقفی، وزن بسیار سبک آن است. این ویژگی باعث می‌شود که بار مرده ساختمان به طور قابل توجهی کاهش یابد و فشار کمتری به اسکلت سازه وارد شود. این امر در طراحی ساختمان‌های با چندین طبقه و پروژه‌های بزرگ بسیار مفید است. - مقاومت در برابر رطوبت:
یونولیت سقفی در برابر رطوبت مقاوم است و به همین دلیل به راحتی دچار تغییر شکل یا فساد نمی‌شود. این ویژگی برای استفاده در مکان‌هایی با رطوبت بالا یا در شرایط آب و هوایی مرطوب بسیار مهم است. - مقاومت در برابر آتش:
یونولیت سقفی به خودی خود دارای مقاومت در برابر آتش نیست، اما با استفاده از مواد ضد حریق می‌توان این ویژگی را در آن تقویت کرد. به این ترتیب، یونولیت به عنوان یک عایق آتش‌سوزی قابل استفاده است، البته به طور طبیعی باید اقدامات ایمنی لازم انجام شود. - کاهش هزینه‌های ساخت و ساز:
هزینه تولید و نصب یونولیت سقفی نسبت به بسیاری از مصالح دیگر ساختمان پایین‌تر است. این ویژگی آن را به یک انتخاب اقتصادی و مقرون به صرفه برای پروژه‌های ساختمانی مختلف تبدیل می‌کند. - سهولت در نصب و اجرا:
یونولیت سقفی به دلیل وزن سبک و شکل‌پذیری آسان، نصب آن بسیار راحت است و به سرعت در پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ویژگی موجب تسریع در روند ساخت و ساز می‌شود.
معایب یونولیت سقفی
- مقاومت پایین در برابر فشار:
یکی از معایب عمده یونولیت سقفی، مقاومت پایین آن در برابر فشارهای مکانیکی است. یونولیت سقفی به راحتی می‌تواند فشرده شود و در برابر فشارهای زیاد آسیب ببیند. به همین دلیل، در برخی کاربردهای خاص که نیاز به تحمل وزن بالا دارند، ممکن است نتوان از یونولیت سقفی استفاده کرد. - حساسیت به حلال‌ها و مواد شیمیایی:
یونولیت به بسیاری از حلال‌ها و مواد شیمیایی حساس است. تماس با مواد شیمیایی خاص می‌تواند به ساختار آن آسیب برساند و خواص عایقی آن را کاهش دهد. بنابراین، هنگام استفاده از یونولیت سقفی در پروژه‌های ساختمانی، باید دقت کرد که این ماده در معرض مواد شیمیایی قرار نگیرد. - آسیب‌پذیری در برابر آتش بدون محافظ:
اگر یونولیت سقفی به درستی با مواد ضد حریق پوشش داده نشود، ممکن است در برابر آتش‌سوزی بسیار آسیب‌پذیر باشد. در صورت بروز آتش‌سوزی، یونولیت به سرعت شعله‌ور می‌شود، بنابراین لازم است در انتخاب و نصب یونولیت‌های سقفی تدابیر ایمنی خاصی مد نظر قرار گیرد. - اثر منفی بر محیط زیست:
پلی استایرن که ماده اصلی تولید یونولیت است، از مواد پلاستیکی تولید می‌شود که به طور طبیعی تجزیه نمی‌شوند. این موضوع باعث نگرانی‌هایی درباره اثرات زیست‌محیطی یونولیت در صورت دور ریختن یا عدم بازیافت آن می‌شود. با این حال، فرآیندهای جدید برای بازیافت یونولیت در حال توسعه هستند، اما هنوز چالش‌های زیادی در این زمینه وجود دارد. - محدودیت در استفاده در مناطق گرمسیری:
اگرچه یونولیت به عنوان عایق حرارتی عالی عمل می‌کند، اما در مناطق با دمای بسیار بالا ممکن است در برابر گرما دچار مشکلاتی شود. در چنین شرایطی، لازم است از انواع خاصی از یونولیت که دارای ویژگی‌های مقاوم‌تر به حرارت هستند استفاده شود.
مراحل نصب یونولیت سقفی
نصب یونولیت سقفی یکی از مراحل مهم در فرآیند ساخت ساختمان است که به عایق‌بندی حرارتی و صوتی سقف‌ها و همچنین سبک‌سازی سازه کمک می‌کند. نصب صحیح یونولیت سقفی می‌تواند عملکرد بهتر و طول عمر بیشتر سیستم سقف را تضمین کند. در اینجا مراحل نصب یونولیت سقفی به طور کامل توضیح داده شده است:
۱٫آماده‌سازی و بررسی سطح زیرین سقف
قبل از نصب یونولیت سقفی، باید سطح زیرین سقف کاملاً آماده و صاف باشد. این مرحله شامل موارد زیر است:
- تمیز کردن سطح سقف: سطح سقف باید از هرگونه گرد و غبار، چربی، و زباله پاک باشد تا چسب‌ها و ملات به خوبی روی آن بچسبند.
- بررسی سطح برای نواقص: اگر سطح سقف ترک یا خرابی‌هایی داشته باشد، باید ابتدا آنها ترمیم شوند تا یونولیت به درستی نصب شود.
۲٫ برش یونولیت به اندازه مناسب
یونولیت‌ها معمولاً در ابعاد استاندارد به بازار عرضه می‌شوند، اما در صورت نیاز به ابعاد خاص، می‌توان آنها را برش داد. برای برش یونولیت، از ابزارهای مخصوصی مانند:
- اره برقی یا اره دستی: برای برش یونولیت‌های سقفی می‌توان از اره برقی یا اره دستی استفاده کرد. برش‌ها باید دقیق و متناسب با اندازه مورد نیاز برای هر بخش از سقف باشد.
- دقت در اندازه‌گیری: قبل از برش یونولیت، ابعاد دقیق محل نصب را اندازه‌گیری کنید تا یونولیت‌ها به درستی در جای خود قرار گیرند.
۳٫ اعمال چسب یا ملات
برای چسباندن یونولیت‌ها به سقف از چسب‌های مخصوص یا ملات سیمانی استفاده می‌شود. معمولاً دو روش برای این کار وجود دارد:
- چسب‌های ویژه یونولیت: برخی از چسب‌ها مخصوص یونولیت هستند و می‌توانند به سرعت و با دوام یونولیت‌ها را به سطح سقف بچسبانند.
- ملات سیمانی: در برخی موارد، برای تثبیت یونولیت‌ها از ملات سیمانی استفاده می‌شود. این ملات باید به طور یکنواخت و در ضخامت مناسب روی سطح زیرین سقف پخش شود.
۴٫ نصب یونولیت سقفی
پس از اعمال چسب یا ملات، یونولیت‌ها باید به آرامی و با دقت روی سقف نصب شوند. در این مرحله:
- قرار دادن یونولیت‌ها: یونولیت‌ها باید به طور مرتب و با دقت روی سقف چیده شوند. دقت کنید که هیچ فضای خالی بین یونولیت‌ها باقی نماند.
- فشار دادن یونولیت‌ها: پس از قرار دادن یونولیت‌ها، باید روی آنها فشار وارد کنید تا به خوبی به سطح سقف بچسبند و در محل خود ثابت شوند.
۵٫ تثبیت یونولیت‌ها
برای تثبیت بیشتر یونولیت‌ها و جلوگیری از جابجایی آنها در مراحل بعدی نصب، می‌توان از نوارهای چسبی مخصوص یا حتی میخ‌های خاص استفاده کرد. همچنین، در برخی پروژه‌ها، پس از نصب یونولیت، برای جلوگیری از تغییر شکل آنها، از لایه‌های فشرده بتن یا مصالح دیگر استفاده می‌شود.
۶٫اجرای سقف روی یونولیت
پس از نصب یونولیت‌ها، نوبت به اجرای سقف می‌رسد. این مرحله می‌تواند شامل:
- نصب تیرچه‌ها و بلوک‌ها: در صورتی که از سقف تیرچه بلوک استفاده می‌شود، باید تیرچه‌ها و بلوک‌ها روی یونولیت‌ها نصب شوند. این کار باید با دقت انجام شود تا از جابجایی یونولیت جلوگیری شود.
- اجرای بتن‌ریزی: در برخی موارد، پس از نصب یونولیت‌ها، بتن‌ریزی انجام می‌شود. این بتن معمولاً روی یونولیت‌ها ریخته می‌شود و به این ترتیب سقف کامل می‌شود.
۷٫کنترل نهایی
پس از نصب یونولیت و انجام مراحل بعدی سقف، باید نصب یونولیت‌ها مورد بازبینی قرار گیرد:
- بررسی فواصل و فیت بودن یونولیت‌ها: اطمینان حاصل کنید که هیچ فضای خالی یا درزی بین یونولیت‌ها وجود ندارد.
- بررسی استحکام و اتصال‌ها: بررسی کنید که یونولیت‌ها به خوبی به سطح سقف چسبیده باشند و هیچ قسمت شل یا جداشده‌ای وجود نداشته باشد.
نکات مهم هنگام نصب یونولیت سقفی
- امنیت کار: نصب یونولیت سقفی باید با رعایت اصول ایمنی انجام شود. به ویژه در صورت استفاده از دستگاه‌های برش یا مواد شیمیایی مانند چسب‌ها، باید اقدامات ایمنی را رعایت کرد.
- پوشش مناسب در برابر رطوبت: در مناطقی با رطوبت بالا، باید از یونولیت‌های مقاوم‌تر در برابر رطوبت استفاده کنید تا از خراب شدن و کاهش عملکرد آنها جلوگیری شود.
- انتخاب مواد مناسب: برای نصب یونولیت سقفی، باید از چسب‌ها و مواد اتصال‌دهنده استاندارد استفاده شود. همچنین، در هنگام انتخاب یونولیت‌ها باید به ضخامتی که نیاز است و استانداردهای مورد نیاز توجه کنید.
نتیجه‌گیری
یونولیت سقفی به عنوان یک ماده ساختمانی با ویژگی‌های مثبت فراوان، از جمله عایق حرارتی، سبک بودن و سهولت نصب، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی محبوب است. با این حال، معایب خاصی مانند آسیب‌پذیری در برابر فشار و آتش و اثرات منفی بر محیط زیست نیز وجود دارد که باید هنگام استفاده از این ماده در نظر گرفته شود.
به طور کلی، یونولیت سقفی با توجه به مزایای اقتصادی و عملکردی خود، همچنان یک انتخاب مناسب برای بسیاری از کاربردهای ساختمانی به شمار می‌رود، البته باید در طراحی و استفاده از آن تدابیر ایمنی و فنی مناسب اندیشیده شود.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.